Sanal Gerçeklik kim buldu

Piyasada sanal gerçeklik gözlüklerinin birden bire çoğalması, özellikle oyun dünyasının yeni bir döneme girdiğini gösteriyor. Aslında Sanal Gerçeklik (Virtual Reality) yeni bir olgu gibi görünse de, yaklaşık 50 yıldır teknoloji üretenlerin gündeminde yer alıyor. ABD ordusu, NASA ve hatta Atari şirketi, insanların birbirleriyle etkileşim kurabileceği yapay, bir duyusal çevre üretme çabaları bu teknolojinin gelişime oldukça önemli katkılar yaptı.

Sanal Gerçeklik nedir?

Tamamen bilgisayarla oluşturulmuş bir sanal ortamda gördüklerinizin, duyduklarınızın ve hatta dokunduklarınızın gerçekmiş duygusunu hissettiren bir teknolojidir. Sistem, sizin gerçek dünya ile olan görsel ve işitsel bağlantınızı engelleyerek, ses, görüntü ve diğer duyusal geri bildirimleri kullanarak sizi sanal bir dünyanın içindeymiş gibi hissetmenizi ve sanal dünyaya kapılıp gitmenizi sağlamaktadır. Genellikle, bir bilgisayar monitörü veya sanal bir gerçeklik gözlüğü yoluyla bunları yaşatır. Deneyim aynı zamanda stereo hoparlörlerden gelen sesler, güç etkileri, titreşim ve hareket yoluyla dokunma duyularını taklit eden haptic teknolojisi içermektedir. Pozisyon izleme teknolojisi, 3 boyutlu bir alanda çevre ile hareket etkileşimini olabildiğince gerçekçi hale getirir.

İlk Sanal Gerçeklik Denemeleri

1955 yılında Morton Heilig adlı bir mucit, kişiyi filmin hikayesinin içine çekmek için “experience theater – deneyim tiyatrosu” kavramıyla izleyenlerin duygularını etkileyecek bir konsept ortaya attı.

1962’de, büyük bir stereoskopik 3D ekran, stereo hoparlörler ve aroma difüzörü özellikli bir prototip olan Sensorama’yı tanıttı. Mekanizma içinde oturan izleyiciler, hava tüneli efektinin akıllıca kullanılması sayesinde rüzgarın esmesini hissedebiliriyorlardı. Heilig’in zamanının ötesinde olan bu fikri ileriye götürmek için mali destek alamadığı için gerçekleştirilemedi.

Sanal Gerçeklik Gözlüğünü kim buldu?

1968 yılında, bilgisayar grafiklerinin babası olarak kabul edilen Ivan Sutherland, dünyanın ilk sanal gerçeklik başlığını icat etti. “Damokles’ın Kılıcı” olarak adlandırılan cihaz aslında bilgisayar yazılımını kullanarak basit bir grafik çizmeye yarayan ve kafaya takılan bir görüntüleme sistemiydi. Benzersiz bir izleme özelliği vardı. Kullanıcının bakış açısının konumunu temel alan ve kullanıcı bakış yönünü değiştirdiğinde monitorde ona göre hareketin izlendiği bir sistemdi. En büyük dezavantajı, sistemin çok büyük büyük olması ve tavana asılması gerektiği idi.

Atari VR Ürünleri

Grafik ortamı ile fiziksel etkileşim duygusune etki etme yeteneği, 1982 yılında Atari’nin sanal gerçeklik bölümünün çalışanları VR ürünleri geliştirmek için kendi projelerini başlatana kadar gelmedi. Ekip, el hareketlerini tespit eden ve onları elektrik sinyallerine dönüştüren optik sensörlerle gömülü olan DataGlove adlı bir cihazı icat etti. Nintendo Eğlence Sistemi için bir denetleyici aksesuar olan PowerGlove, bu teknolojiye dayanarak 1989 yılında ticari olarak piyasaya sürüldü.

80’li yıllarda ABD Hava Kuvvetleri, savaş pilotlarını eğitmek için gerçek bir kokpiti taklit eden Süper Kokpit adlı, kafaya takılan cihaz yapmak için erken VR teknolojisini kullandı.

Ayrı bir şekilde NASA Sanal Ortam Deneyimi için Sanal Arayüz Ortam İş İstasyonu veya VIEW’i geliştirdi. Sistem, kafaya takılmış bir ekranı, DataGlove teknolojisini ve sensörle donatılmış tam gövde giysisini entegre bir şekilde kullanıyordu. Kullanıcının tüm vücut hareketlerini ve konumunu bilgisayara aktarıyordu.

90’lı yıllarda Sanal Gerçeklik

Sıradan kullanıcılar için bir VR ürünü sunmak için yapılan iddialı girişimler ortaya çıkmaya başlamıştı. Bu kez Sanal gerçeklik uygulamaları oyun oynayanları hedefliyordu.

Hurrey’de bulunan IBM laboratuarlarının desteğiyle, 1985’den beri Loughborough Üniversitesi’nde VR’yi araştıran Dr. Jonathan Waldern Computer Graphics 90 fuarında bir parçası olarak bir arcade Sanal Gerçeklik oyun sistemini sergiledi. Sanal gerçeklik sistemi, bir çok oyunculu bir oyunu oynamak için bir stereoskopik başlık, avuçiçi joystikler ve sistemin ağ yeteneğinden oluşuyordu. O tarihten sonra video oyun dünyası VR ile ilgilenmeye başladı.

Japon oyun şirketi Sega, 1991’de oyun salonlarında kullanılan Mega Drive konsolu için  Sega VR sistemini duyurdu. Bir yıl sonra, Sega VR’ın ev oyun konsolları için ürettiği başlık setini piyasaya sürdü. Hemen ardından piyasadaki diğer firmalar tarafından Sega VR’a rakip olarak PC’lerde çalışmak üzere tasarlanmış Forte VFX1, VR Helmet, Nintendo Virtual Boy ve ilk defa tek başına çalışan sanal gerçeklik gözlüğü olan Sony Glasstron’ı piyasaya sürdü. Bunların hepsi, henüz tam olarak gelişmemiş bir teknolojyi kullanan farklı tasarımlarda cihazlardı. Örneğin, Nintendo Virtual Boy cihazı, bazı kullanıcılar için baş ağrısı ve mide bulantısına neden olan düşük çözünürlüklü bir ekranla piyasaya çıktı.

Sanal Gerçeklik Gözlüğü’ne yeniden ilgi duyulmaya başlandı

90’lı yıllarda başarısız cihazlar nedeniyle VR’ye olan ilgi kayboldu, sonraki on yıl boyunca, Oculus VR adlı bir şirket, sitesi üzerinden, Oculus adlı bir ticari sanal gerçeklik gözlüğü setinin geliştirilmesi için para toplamaya çalıştı. Bir 2013 yılına kadar süren bir crowdfunding kampanyası başlattı. Eski sistemlerin aksine, onlar tarafından üretilen prototip çok daha küçük hacimli ve daha gelişmiş grafik teknolojisine sahipti. Ön siparişler için belirlenen fiyat 300 dolar olarak oldukça uygun belirlendi.

2,5 milyon doları aşan üretken bu kampanyanın yankıları, kısa sürede teknoloji endüstrisinde birçok kişinin ilgisini çekti. Yaklaşık bir yıl sonra, şirket Facebook tarafından 2 milyar dolar karşılığında satın alındı. Bu satın alma hareketi, unutulan bu eski teknolojinin artık yeniden gündeme geleceğini ve kullanıcıların buna hazır hale gelidiğini gösteriyordu. 2018 yılın başlarında daha gelişmiş bir tüketici versiyonu 599.99 USD’dan satışa sunuldu.

Bu arada, önde gelen diğer oyuncular, Sony, Samsung ve HTC kendi sanal gerçeklik gözlüklerini piyasaya sürdü.

İşte en yeni sanal gerçeklik gözlükleri:

Google Cardboard

Google diğer rakiplerinin aksine yeni bir cihaz üretmek yerine eski bir teknoloji ile tüketicileri cezbetmeyi tercih etti. Google Cardboard, uyumlu bir akıllı telefona sahip olan herkesin sanal gerçeklik deneyimi kazanmasına olanak tanıyan bir platform olarak piyasaya çıktı. Sadece 15 dolardan başlayan fiyatla, kullanıcılar bir karton kiti satın alıyorlar. Akıllı telefonu karton kitin içine takmanız ve bir oyun başlatmanız olmanız yeterli.

Samsung Gear VR

2017 de, Samsung ve Oculus, Samsung Gear VR’yi geliştirmek için bir araya geldi. Kit Galaxy S7 gibi akıllı telefonlarla birleşmesi için Google Cardboard’a biraz benziyor. Samsung uyumlu telefonlar Galaxy Note 5, Galaxy S6 edge+, S6 and S6 edge, S7 ve S7 edge.

Peki Google Kartonuzla yapamayacağınız 199 dolarlık bir başlıkla ne yapabilirsiniz? Birincisi, Gear kulaklık seti daha iyi kafa izleme için ek sensörlerle birlikte daha yumuşak bir daldırma hissi ve minimum gecikme süresi sunuyor. Samsung ve Oculus, yazılımını ve oyunlarını kalibre ederek başlıkla sorunsuz bir şekilde entegre etmesini sağladı.

HTC Vive

Kısa süre önce piyasaya çıkan HTC Vive, en iyi sanal gerçeklik deneyiminden birini sunduğu içn övgüler aldı. 1080×1200 yüksek çözünürlüklü ekran, 70’den fazla sensör ve bir çift hareket kontrol cihazı ile paketlenmiş olan sistem, oyuncuların 15×15 feetlik bir alanda manevra yapmalarını sağlıyor.

Sistem PC’nize bağlanıyor ve görsel alanda gerçek nesneleri ve sanal projeksiyonları harmanlayan yerleşik bir ön yüz kamerası bulunuyor. HTC Vive’in en büyük avantajı VR alanını gözlerinizin ve başınızın yanı sıra eller ve vücutla etkileşime geçirme yeteneğidir.

Sistemin tamamı HTC Vive web sitesinde 799 Dolar karşılığında satılıyor. Şu anda, sanal gerçeklik için 107 tane oyun arasından seçim yapılabiliyor.

Sony PlayStation VR

Rakipleri tarafından bir türlü alt edilemeyen Sony, yeni VR cihazını bu 2018 yılı ekim ayında piyasaya süreceğini açıkladı. Kafaya takılan ekran, Sony Playstation 4 ile birlikte çalışacak şekilde tasarlandı ve 120Hz lik yenileme hızına sahip 5,7 inçlik OLED ekran ile donatılmış olarak geliyor.

Ayrıca MoveEnter denetleyicileri ve kamera gibi Playstation aksesuarlarıyla da uyumlu. Ancak inceleyenlerin bazıları HTC Hive sistemi kadar sorunsuz çalışmadığını belirtmektedir. Platformun sahip olduğu en önemli avantaj, Sony Playstation sisteminin sunabileceği çok çeşitli oyun seçenekleri. Ön siparişler Amerika’da 499 $ dan fiyatla satışa çıktı ve kısa süre içerisinde tükendi.