Kağıt paranın icadı ile ilgili Doğu’da ve Avrupa’da iki halkın başrolü üstlendiği biliniyor. Fakat her gün kullandığımız, ticaretin en önemli parçası olan kağıt parayı kim buldu sorusunun cevabını vermeden önce kağıt para neden bir ihtiyaç oldu sorusuna açıklık getirelim.
Bilindiği gibi kağıt para icat edilmeden önce altın veya gümüş sikkeler kullanılmaktaydı. Özellikle büyük miktarda madeni paranın saklanması, bir yerden bir yere taşınması oldukça zahmetli idi ve güvenlik sorunlarını beraberinde getiriyordu. Bu nedenlerden dolayı insanlar büyük para tutan ticaretlerinde üzerinde yazılar olan ve değer ifade eden, günümüzde ki senetlere benzer kağıtlar kullanmaya başladılar. Bu senetler daha sonraları ortaya çıkacak kağıt paranın ilk formu olarak ortaya çıktı.
Kağıt parayı kim icat etti
İşte kağıt paranın erken formu olan bu senetlerin ilk yaygın kullanımı M.Ö. 650 li yıllarda Çin’de başladı.
Avrupa kıtasında parayı icat eden halk ise İsveçliler oldu. Doğudan yüzlerce yıl sonra Avrupa’da kullanılmaya başlanan kağıt para, üzerinde resim kullanımı ve standartlaşması İsveçliler tarafından yapıldı. Daha sonra kağıt para kullanımı tüm Avrupa’ya ve dünyaya yayıldı.
Kağıt paranın kullanımı çoğumuzun verdiği şeylerden biridir. Tabii ki bunun beklenmesi gereken şey, günlük hayatımızda yaptığımız her şey bir şekilde kağıt paranın kullanımını da içerdiğinden. Bu nedenle para bir biçimde para kullanmaya başladığı zamanı hayal etmek zordur, zira para bir form olarak kağıt kullanımı çok geç bir döneme girdi. Bu, çoğu kişinin aklında kağıt paranın icat edildiği sorusunu sorulmaz bir sorgu haline getirir. Fakat önemi ile birlikte, kimin kağıt parayı icat ettiğini bilmek kesinlikle iyi bir şey.
Kağıt parayı kim icat etti? Kağıt parası, bunları ilk kez tasarlayan ve yaratan bir mucit sayesinde ortaya çıkan diğer araçlardan farklı olduğu için, cevaplamak basit bir soru değildir. Bunun nedeni, kağıt para kullanımının tek bir kişinin öncülük etmediğidir. Daha ziyade kağıt paranın kullanımı, büyük miktarda biriktirmenin, özellikle de büyük miktarların yerden yere taşınmasında zorluklar yaratacağından, bozuk para kullanmanın hantal olduğunu fark etmiş bir grup tarafından kullanılmıştır.
Kağıt parayı icat eden bu insanlar kimdi?
Kağıt paranın öncü kullanımı yaygın olarak 650 AD civarında kullanılan Çinlilere borçludur. Kağıt parayı icat edenlerin kim olduğunu soracak olursak, kaçınılmaz olarak başka bir önemli soru da getirecektir: neden? Kağıt paranın kullanımı, başkalarının zenginliğinden korunmak için kâr elde eden girişimci şahsın mülkiyetindeki tonozlara (hepsi parayla) büyük miktarda para yatırmaya karar verdiklerinde başladı. Buna karşılık, mudiler bu girişimci şahıslardan tonozlarda bıraktıkları paranın miktarını belirten senet temin eder. Sözü edilen bu belge daha sonra ilk kağıt paraya dönüştü; zira bunlar, başkaları ile ticaret yapmak için kullanılabilecek belgelerden dolayı daha sonra para birimi olarak kullanıldı.
İsveçliler en azından Avrupa kıtasında kağıt para icat eden diğer gruptur. Kağıt paranın kullanımını benimsemeleri Çinlilerin yüzlerce yıl geride kalmış olabilir ancak resmi kağıt para birimi kullanımı Batı dünyasında yaygın bir kullanıma neden oldu. İsveç kağıt parayı kullandıktan sonra sadece Avrupa’da değil tüm dünyada hükümetler kağıt parayı bir ticaret ve ticaret zanaatına dönüştürdü.
Kağıt paraları, paralar karşısında kullanımının rahatlığı için günlük ticaretin paha biçilemez bir unsurudur ve bunun için Çinlilere ve İsveçlilere teşekkür ederiz, zira bunlar kağıt para icat eden ve daha sonraki yaygın kullanımını öncülük etmiş kişilerdir.