Bir şahsın veya makâmın alâmeti olarak üzerinde mektuplara, senetlere ve diğer evraka basılmak üzere kabartma bir işâret yâhut da bir yazı bulunan taştan, lastikten veyâhut mâdenlerden yapılmış âlet. İmzâ yerine veya imzânın tevsiki (kime âit olduğunu belirtmek) için kullanılır. Mühür, Farsça bir kelime olup, Lügatte yüzük, damga, alâmet ve bekâret mânâlarına gelir. Devletin resmî makamları şahıslar tarafından
kullanılmıştır.
Resmî makamların kullandığı mühüre “mühr-i resmî” veya “resmî mühür”; şahısların
kullandığına ise “zâtî mühür” denilir. Mühür, bir malın muhâfazası ve emniyeti için, anahtar ve kilit
maksadıyla da kullanılmaktadır. Doğu memleketlerinde, bilhassa İslâm ülkelerinde uzun zaman imzâ
yerine mühür kullanılmıştır. Resmî devlet adamları, ilmiye sınıflarına mensup kişiler (âlimler de) mühür
taşırlar ve kendilerine âit yazıların altına imzâ yerine kullanırlardı.
Mühür ve mühürcülük sanatı, çok eski medeniyetlerin bir damgası olmuştur. Mühür kullanılması,
mîlâddan önceki devirlere kadar uzanmaktadır. Mısır, Mezopotamya, Anadolu ve Roma’da mühür
kullanılmıştır. Târihî kayıtların verdiği bilgiye göre; mührü ilk defa Mısır’da Yûsuf aleyhisselâm
kullanılmıştır. İsrâiloğullarına peygamber olarak gönderilen Süleymân aleyhisselâmın kullandığı mühür
de çok meşhurdur. “Mühür kimde ise, Süleyman odur.” sözü, onun mührünün meşhurluğundan
doğmuştur. İran şahları da mühür kullanmışlardır. Papanın mühür kullandığı da târih kayıtlarında
belirtilmektedir. Anahtar ve kilidin ne demek olduğunu bilmeyen Avrupanın eski kavimleri, muhâfaza
edecekleri eşyâ üzerine balmumu ile mühür vururlardı.
İslâmiyetten önce, Araplarda mühür kullanmak âdeti vardı. En eski Arap mühürlerine Mısır’da mevcut
papirüsler üstünde rastlanmaktadır.Bir şahsın veya makâmın alâmeti olarak üzerinde mektuplara, senetlere ve diğer evraka basılmak üzere kabartma bir işâret yâhut da bir yazı bulunan taştan, lastikten veyâhut mâdenlerden yapılmış âlet. İmzâ yerine veya imzânın tevsiki (kime âit olduğunu belirtmek) için kullanılır.