Su ısıtmaya ve çay demlemeye yarayan, genellikle bakır, pirinç veya saçtan mâmül musluklu kap. Semaver kelimesi Rusça “kendi kendine kaynayabilen” mânâsına gelir.
Semaverin anavatanı Rusya’dır. Rusya’da asırlarca kullanılmış ve günümüzde de kullanılmakta olan
bir âlettir. Osmanlılar devrinde çay, uzun süre kahvelerde semaverlerle pişirilmiş, halk arasında da çok
tutulmuştur.
Semaver esas olarak ortasında bir boru bulunan, silindir biçimli bir kaptır. Altında da bir ızgara bulunur.
Semaverle çay demlemek için, önce kaba su doldurulur ve kor hâlindeki kömürler borudan içeri
bırakılır. Su kaynadıktan sonra, demliğe bu sudan ilâve edilir. Daha sonra ateş azaltılır veya tamâmen
söndürülür.
Yurdumuzun doğu kısımlarında hâlâ yaygın olarak kullanılan semaverlerin, bugün daha çok
elektriklileri tercih edilmektedir.
Semaver, çay demlemek ve demli çayın bardakta açılması için gerekecek sıcak suyun kaynatılmasında kullanılan ve içinde kömür (günümüzde elektrik) yanan ocağı bulunan musluklu kap.
Anayurdu Rusya olan ve özellikle Rus evlerinin çoğunda nostaljik olarak yer alan bu metal kabın ismi, Rusça’daki sama ve varit olan, yani ‘kendi kendine kaynamak’ anlamına gelen kelimelerden türeyerek oluşmuştur. Bakır, pirinç, tunç veya sactan imal edilen semaverler silindir veya dikdörtgen prizması şeklinde yapılır. Alt tarafta delikli ve ızgaralı kömür yanan kısım ve yukarıya doğru uzanan baca ile, bunun etrafında ısınan suyun bulunduğu su haznesi yer alır. Altta, su almak için musluk vardır. Samsun’un Vezirköprü ilçesinde meşhurdur.