Yangın Söndürme Tüpünü kim buldu

Yangın Söndürme Tüpü

İlk yangın söndürücü Alman fizikçi M. Fuches tarafından 1734 yılında yapıldı. Bu ilk yangın söndürücü, yangın sırasında alevlerin üzerine fırlatılmak üzere içi tuzlu su dolu cam toplardan oluşuyordu. Birinci Dünya Savaşı’na kadar, gazetelerde, evlerinde çıkan bir yangını bu aygıtla söndüren bir ailenin resmini içeren ilanlar yayınlandı. Modern yangın söndürme tüplerinin ilkini, 1816 yılında, Edinburgh’da George Manby yaptı.

Manby, 1813 yılında korkunç bir yangına tanık olmuştu. Bir apartmanın beşinci katında çıkan yangın, aşağıdan hiçbir müdahale yapılamadığı için kısa zamanda yayılmış ve bütün binayı kaplamıştı. O zaman Manby’nin aklına bir şey takıldı. Eğer yangının çıktığı yerde ilk anda müdahale edebilecek bir şeyler olsaydı, felaket bu denli büyük boyutlara ulaşmayabilirdi. Bunun üzerine böyle bir aygıt geliştirmek için çalışmalara başladı. 1816 yılında, silindir şeklinde bakırdan bir yangın söndürücü yaptı.

60 santim yüksekliğindeki bu silindirin üçte ikisi, içinde kul bulunan suyla doldurulmuştu. Kalan üçte birlik bölüme de basınçlı hava sıkıştırıldı. Su, basınç sayesinde alevlerin üzerine püskürtülüyordu. Manby’nin yangın söndürücüsü, Long Acre’da, Hadley Simpkin and Lott firmasınca seri olarak üretildi. İlk birkaç yüz adetlik satıştan sonra, söndürücülere olan ilgi azaldı. Yangın söndürücülerin gerçek önemi, yarım yüzyıl sonra yangın felaketlerinin yaygınlaşmasıyla yeniden anlaşıldı.

Yanan maddenin üzerini kaplayan karbondioksit gazı yanıcı maddeyi oksijensiz bırakarak yangının söndürülmesini sağlar. Havadan 1,5 kat daha ağır sıvı halden gaz haline geçişte -78 derece olan boğucu bir gazdır. Genellikle çelik veya yaygın olarak alüminyum gövdeli tüplerde basınç altında sıvı halde tutulur. Bu gazla açık alanlarda ve hava akımının olduğu yerlerde yangının söndürülmesi oldukça zordur.

Köpük yanan yüzeye yayılır ve 5 temel özelliklerini kullanarak (boğma,su buharı yapma,soğutma,ısıyı yayma,üstünü kaplama) yangının durmasını ya da kontrol altına alınmasını sağlar.

HFC-227, Halon 1301 gazinin kullanımının yasaklanması sonrasında piyasaya sürülen ve en yaygın kullanımı olan Halon alternatifi bir gazdır. Yangında önemli rol üstlenen kimyasal reaksiyonları kırma ve ısı enerjisini absorbe etme özelliği ile yangınları söndürmektedir. Özellikle A (katı) ve B (parlayabilen sıvılar) için idealdir. Kimyasal adı heptafluropropan olup, FE227 olarak da anılır.

Paylaşın Bilgi Çoğalsın