20 Mayıs 1933 tarihli 2186 sayılı kanunla kurulan ve ilk adı Havayolları Devlet İşletme İdaresi olan Türk Hava Yolları, 1935 yılına kadar Millî Savunma Bakanlığı’na bağlı kaldıktan sonra 2744 sayılı kanunla, Bayındırlık Bakanlığı’na bağlanmıştır.
1935 yılında Bayındırlık Bakanlığı’na, 03.06.1938 tarih ve 3424 sayılı kanunla, Devlet Hava Yolları Umum Müdürlüğü’ne çevrilmiş ve katma bütçeli bir idare olarak Ulaştırma Bakanlığı’na bağlanmıştır. 21 Mayıs 1955 tarihli ve 6623 sayılı kanunla Devlet Hava Yolları Umum Müdürlüğü kaldırılmış, Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı adı ile her nevî hava nakliyatı ve buna müteferri yapmak ve hususî hukuk hükümlerine göre idare edilmek üzere Hükûmete bir Anonim Ortaklık kurma yetkisi verilmiştir. 20 Şubat 1956 tarihinde Esas Mukavelenâmesi’nin Bakanlar Kurulu’nca tasdik edilmesi, Ticaret Sicili’ne kayıt ve ilan olunması ile Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı kurulmuş ve 1 Mart 1956 tarihinde faaliyete geçmiştir. Kuruluşundaki sermayesi 60 Milyon TL idi.
Türk Hava Yolları’nı Kuranlar
1955 yılında Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı’nın en büyük ortak TC Maliye Vekâleti’ne bağlı olan Hazine Müsteşarlığı idi. 1956’da anonim ortaklık olurken katılan kurucu ortaklar şunlardır:
- Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş.
- Sedat Simavi Halefleri, Haldun ve Erol Simavi Kolektif Şirketi
- Sefa Kılıçoğlu, Yeni Sabah Gazetesi Sahibi
- Ercüment Karacan, Milliyet Gazetesi Sahibi
- Vatan Gazetecilik ve Matbaacılık T.A.Ş
- Hayat Mecmuası Tifdruk Matbaacılık Sanayi A.Ş.
- Mithat Perin, İstanbul Ekspres Gazetesi Sahibi
- Yusuf Ziya Ortaç, Akbaba Yayınevi Sahibi;
İlk İdare Meclisi (Yönetim Kurulu) Başkanı Rıza Çerçel, üyeler ise Osman Nebioğlu ve Semih Sipahioğlu idi.
Türk Hava Yolları, 1984 yılında 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 60 milyar TL sermaye ile Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsüne geçti. 1985 yılında A310 uçaklarının filoya katılması ile, ilk uluslararası uçuştan yaklaşık 40 yıl sonra Uzak Doğu ve Atlantik ötesi uçuşlar başladı. 1990 yılında 700 milyar TL sermayeye ulaşan Türk Hava Yolları, Kamu Ortaklığı İdaresi’ne bağlandı. Günümüzde T.C. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na bağlı olan Türk Hava Yolları’nın sermaye yapısı, Mayıs 2006’da yapılan yeni bir halka arz ile yeniden değişmiş ve hisselerin %50,88’lik kısmı Borsa İstanbul’da işlem görür hale gelmiştir. Geri kalan %49,12’lik pay ise halen T.C. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na aittir.
Türk Hava Yolları’nın bakım ünitesi, 2006 yılında THY Teknik Anonim Şirketi adı altında ve %100 sermayesi Türk Hava Yolları A.O.’ya ait olmak üzere ayrı bir yapıya kavuşmuştur.
Ayrıca Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı’nın Antalya merkezli SunExpress hava yolunda Lufthansa ile %50-%50 ortaklığı ve Saraybosna merkezli B&H hava yollarında ise %49 ortaklığı vardır. Ankara merkezli AnadoluJet hava yolu markasının da sahibidir.
24.04.2007 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul, Türk Hava Yolları tarihine bir ilk olarak geçmiştir. Toplam şirket hisselerin %50’den fazlasının özel mülkiyette olduğu bir ortamda yapılan Genel Kurul sonucunda, Franklin Templeton Investments adlı yatırım fonu, Türk Hava Yolları Yönetim ve Denetim Kurulları’na ikişer adayını seçme imkânına sahip olmuştur.