Kredi kartları alışverişte, mal ve hizmet satın almada ödeme aracı olarak kullanılabilen, sahibi olan kişiye aldığı mal veya hizmeti taksitle veya daha sonra ödeme imkanı sunan kartlardır.
Kredi kartını kim icat etti
Günümüzün en önemli ödeme araçlarından biri olan kredi kartları ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri’nde Western Union tarafından 1914 yılında kullanılmıştır. 1924 yılında General Petroleum Company, ilk petrol kredi kartını çıkararak müşterilerine istasyonlarından kart kullanarak benzin alma imkanını sunmuştur. Önceleri sınırlı bir kullanıma elverişli olan kredi kartlarından daha kapsamlı bir şekilde faydalanılması İkinci Dünya Savaşı sonrasına rastlar.
İlk Banka Kredi Kartı – Kredi kartının mucidi
İlk banka kredi kartı’nı icat eden kişi New York’taki Flatbush National Bank of Brooklyn’deki John Biggins‘ti.
Biggins, 1946’da banka müşterileri ve yerel tüccarlar arasında bir ücretlendirme sistemi olan “Charge-It” programını icat etti. İşleyişi, müşteri banka kartını kullanarak alış veriş yapar, işlem sonucunda bir slip ortaya çıkar. Tüccarlar bankaya bu slipleri (satış fişi) teslim eder ve banka tüccarın hesabına alışveriş karşılığı olan parayı yatırır şeklindeydi.
1950 yılında Diners Club ilk seyahat ve tatil kartı uygulamasını başlatmış, 1958 yılında Bank of America “Bank Americard” adı altında ve Amexco “American Express” adı altında ilk uluslararası kredi kartlarını çıkartmışlardır. 1960’lı yıllarda Fransa’da Card Blanch çıkarılmıştır.
Avrupa’da kredi kartları 1970’lerden sonra yaygınlaşmıştır. 1965 yılında Bank of America, diğer bankalara mavi, beyaz ve altın renklerinden meydana gelen Bank Americard’ı çıkarmaları için lisans vermeye başlamıştır.
Yine 1965’te ABD’nin doğu eyaletlerindeki on dört banka, Bank Americard’a rakip olmak için Interbank adı altında bir takas kuruluşu meydana getirmişlerdir. 1967’de ABD’nin batısındaki on dört eyaletin bankaları birleşip Mastercharge programına dahil olmuşlar ve 1970-1974 yılları arasında ABD dışındaki birçok banka programa katılmaya başlamıştır. Bu milletlerarası büyümenin sonucu olarak 1974 yılında, International Bank Americard Corporation (BANCO) kurulmuştur. VISA ismi 1977 yılında kabul edilmiş ve daha sonra National Bank Americard Incorporated “VISAUSA” olmuş, IBANCO VISA“VISA Uluslararası” ve Bank Americard da “VISA” kart haline gelmiştir.
Kredi kartı kullanımı beraberinde kullanıcılara ödeme kolaylığı ve döner (rotatif) kredi kullanma imkanı olmak üzere iki önemli kolaylığı getirmiştir. Ödeme kolaylığı ile kastedilen, kişilerin yanlarında nakit taşımalarına ihtiyaç kalmaksızın alışverişlerde
anında ödeme yapabilmeleri ve böylece kullandıkları mal ve hizmetlerin bedellerinin ödenmesini bir süre geciktirebilmeleridir.
Döner (rotatif) kredi kullanma imkanını sağlayan kredi kartlarının yukarıda bahsedilen faydalarına ek olarak, kart hamillerine alışverişlerinin geri ödeme süresini isterlerse uzatıp zamana yayarak kredi kullanma hakkı tanımalarıdır. Böylece alıcılar borçlarını ödemede hem zaman hem de miktar açısından bir esnekliğe kavuşmuş olurlar.
Kredi kartı türleri
Günümüzde kullanılmakta olan kartları amaçlarına göre üç grupta toplamak mümkündür:
- Alışveriş kolaylıkları sağlayan, nakit alma özelliği olan ve kredi kullanma imkanını da sağlayan kredi kartları(credit cards).
- Alışveriş kolaylığı sağlayan, ancak kredi özelliği taşımayan ödeme (borçlandırma) kartları(credit cards).
- Alışveriş kolaylığı ve hesaba doğrudan borç geçilmesini sağlayan, hesâbaÊerişim kartları (debit cards).