Sirki kim buldu

Sirk insanlar tarafından eğitilmiş hayvanlara yaptırılan çeşitli akrobasi numaralarının yapıldığı özel hazırlanmış yerler. Kenarları yüksek, ortası çukur yuvarlak meydanlar ile kenarları yarım dâire şeklinde dik buzullarla oyuk hâline gelmiş yerlere de “sirk” ismi verilmektedir. Herkesin girip çıkması ve faydalanması serbest olan kum pistlerine de “sirk” denir.

Sirkin târihi M.Ö. yaşamış eski Roma krallıklarına kadar varmaktadır. İlk sirk oyunları Romulus isminde
bir Romalı tarafından ortaya çıkarıldığı ve geliştirildiği, daha sonra Fransa’ya geçtiği burada yapılan
arkeolojik kazılardan anlaşılmıştır. On sekizinci yüzyılın yarısından sonra sirk gösterileri İngiltere’de
kendini gösterdi. Bugünkü modern sirk gösterilerinin temeli bir İngiliz süvâri subayının gösterileriyle
atılmış oldu.

Çevrenin ilgisini çeken bu tür gösteriler, Amerika ve diğer Avrupa ülkelerinde yayıldı. Yirminci yüzyılda
ise çeşitli yenilikler içerisine giren sirkler, sevilen eğlence yerleri hâlini aldı.

Sirkin ilk çıktığı devirle bugünkü modern durumu arasında çok büyük farklar vardır. Önceleri sirklerde
araba yarışları, hayvan dövüşleri ve çeşitli komik gösteriler sergilenirdi. Bu gösteriler tamâmen açık
havada eni dar, boyu uzun ve etrâfı yüksek vâdilerde yapılırdı. Gösteriler herkes tarafından rahatlıkla
seyredilirdi. Sirkler zamanla gezici hâle geldi. Gösteriler büyük çadırlarda yapılmaya başlandı. Gösteri
sayısı ve cinsleri de değişti.

Sirkin ilk çıktığı târihlerde araba yarışları, hayvan dövüşleri, truva oyunları, atlı ve yaya saldırıları, gemi
dövüşleri, av oyunları vb. gibi gösteriler sergilenirdi. Sirklerin çocuklara da gösterilmeye başlanması
ile, bu çeşit gösteriler de ortadan kalktı. Bunların yerini modern sirk oyunları denilen köpek ve ayıların
dansları, maymunların bisiklete binmesi, atların hep birden seyircileri selâmlaması, fillerin dansı, yırtıcı
hayvanlardan arslan ve kaplanların insanlarla şakalaşması gibi gösteriler daha çok tutuldu. Bunlarla
birlikte zamânımıza kadar gelen erkek ve kadın cambazların ortaya koydukları akrobasi hareketler de
sirk çadırlarında yer aldı.

Sirk idâre etmek ve devam ettirmek çok zor bir meslek dalıdır. Zahmetli bir iştir. Bu işle uğraşanlar çok
küçük yaşta çalışmalara katılarak zamanla ustalaşırlar.

Paylaşın Bilgi Çoğalsın