Stronsiyum toprak alkali metaller sınıfından kimyasal bir elementtir. Sr sembolüyle gösterilen, gümüş parlaklığında bir metaldir. Periyodik cetvelde 2A grubunda bulunur. Atom numarası 38, atom ağırlığı 87,62 ve yoğunluğu 2.6 g/cm3tür. Stronsiyum 769°C’de erir, 1384°C’de kaynar. Kararlı izotoplarının kütle numaraları 84, 86, 87, 88 ve 90’dır. Oksidasyon sayısı 2+’dır. Havada bırakılan stronsiyum bir süre sonra oksijenle yanma reaksiyonu verir. Bu yüzden gazyağı içinde saklanır.
Stronsiyumu kim keşfetti
Doğada bol bulunmayan stronsiyumun en önemli mineralleri sölestın (SrSO4) ve stronsiyanit (SrCO3)tir. Stronsiyum ilk defa 1808 senesinde Humphry Davy, civa katot kullanarak elektrolizle stronsiyumu elde etti. Bugün çok az miktarda üretilen stronsiyum ya stronsiyum-potasyum klorür karışımının elektrolizinden veya stronsiyum oksidin alüminyumla indirgenmesinden elde edilir.
Stronsiyum Bileşikleri
Stronsiyum’un daha çok bileşikleri kullanılır. Stronsiyum nitrat, havai veya işaret fişeklerinde ve kibritlerde kızıl rengin meydana gelmesine sebep olur. Suda çözünen tuzları şeker üretiminde, stronsiyum bromür (SrBr2) sinir ilacı olarak kullanılır. Stronsiyumla yapılan sabunlardan makina yağı olarak istifade edilir. Stronsiyum sülfür kıldökücü olarak kullanıldığı gibi, luminesans yapıcı özelliğinden dolayı boyalara katılır.
Stronsiyumun 16 izotopundan kararlı ve en çok bulunanı Sr-88’dir. Radyoaktif izotoplarından 12’si birkaç dakika veya günde bozunur. Fakat Sr-90 radyoaktif izotopunun yarılanma süresi 28 senedir ve iyi bir beta ışını yayıcısıdır. Bu izotop radyoaktif serpintilerin en tehlikeli bileşenidir. Bazı gıdalarda kalsiyumun yerini alabilen Sr-90, kemiklerde ve dişlerde birikebilir. Elektron salmayı sürdürdüğünden ışınım sebebiyle sağlığa zarar verir. Kemik kanserinin tedavisinde belirli dozda radyoaktif stronsiyum kullanılmıştır. Radyoaktif bozunması sırasında açığa çıkan enerji elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Bu yüzden radyoaktif bozunmaların meydana getirdiği ısının elektriğe çevrildiği, yardımcı nükleer güçlü cihazlarda kullanılabilir. Uydu ve uzay araçlarında kullanışlı bir güç kaynağıdır.