Uçurtmayı kim buldu

Uçurtma birbirini kesen iki çıtanın kağıtla kaplanıp, kuyruk da eklenerek meydana getirilen, uzun bir iple yerden kontrol edilen, rüzgarla uçurulan bir oyuncaktır. Doğu Asya’da uçurtma uçurmak eski zamanlardan beri çocukların sevdiği bir oyun aynı zamanda spordur. Uçurtmanın ilk kullanımının yaklaşık 2,800 yıl önce Çinliler arasında olduğu düşünülmektedir.

Çin ve Japon uçurtmalarının kendilerine has enterasan renkleri ve kuş, balık, ejderha şekilleri vardır. Büyüklük bakımından değişen uçurtmaların 2 buçuk metre yüksekliğinde veya genişliğinde olanlarına rastlanmaktadır. Amerika ve Avrupa’da uçurtma uçurmak genellikle çocuklara âit bir oyun olarak nitelendirilirken, İngiltere’de bâzı yaşlı kimseler bu oyunu kendilerine eğlence olarak kabul ederler.

Popüler bir Çin efsanesi, şapkasını uçurmak için bir parça telle kafasına bağlayan Çinli bir çiftçinin hikayesini anlatıyor. İnatçı bir rüzgarda, şapka çitçinin kafasının üstünde bir süre havada kalarak kaybolmadan birlikte yürüdüler. Efsaneye göre uçurtma böyle doğdu.

Bununla birlikte, sadece yazılı tarihe bakarsak, M.Ö. 468 – 376 yılları arasında yaşayan Çinli filozof Mo-tse (Mozi) tartışmasız bir uçurtma inşa eden ilk kişiydi.

Uçurtmaların bilimsel olarak kullanılmaları ilk olarak 1749’da Alexander Wilson, Thomos Mehvill tarafından İskoçya’da olmuştur. Bu şahıslar uçurtmaya termometre takmışlar ve bunu uçurtarak yeryüzünün yukarılarındaki hava sıcaklıklarını tespit etmişlerdir. Benjamin Franklin’in 1752’de uçurtma kullanarak elektrik deneyleri yaptığı bir gerçektir.

Uçurtmadaki ilk gelişmelerin arasında Eddy’nin kuyruksuz uçurtması, 1893’le Harprove’in kutu uçurtması vardır. Sonradan uçurtmalar Dünya’nın meteoroloji bürolarında rüzgâr hızı, yön ve güçlerini, sıcaklığı ölçen bir âlet olarak kullanıldı. Fakat uçurtmalar fırtına, yüksek rüzgâr yahut alçak rüzgârlarda kullanılamadığından faydaları mahdut kaldı.

1920’lerde çıkan uçak ve balonlar uçurtmaların kullanımlarını azaltmış, daha sonraki roket ve uydular ise uçurtmaların bu tip bilimsel kullanımlarını tamâmen yok etmişlerdir. Şimdi sâdece çocuk ve ihtiyarların oyuncağı olarak kullanılmaktadır.

Paylaşın Bilgi Çoğalsın