Pizzayı kim buldu? Pizza ince veya kalın, daire şeklinde bir hamurun üzerini sosis, salam, sucuk, biber, zeytin, mantar ve peynir gibi çeşitli malzemelerle süsleyerek, özel soslar ve baharatlarla harmanlanarak sonrasında fırında pişirilmesi ile elde edilen lezzetli bir yemek çeşididir. Pizza günümüz fast food kültürünün önemli yiyeceklerinden bir tanesidir.
İlk Pizza
Pizza çok eski tarihlerden beri Ortadoğu ve Akdeniz’in yöresel mutfağının ortak bir parçadır. İlk pizza Milattan Sonra 997 yılına İtalya’nın Gaeta bölgesinde, Roma’da ve sonraki zamanlarda Orta ve Güney İtalya’nın değişik bölümlerinde ortaya çıkmıştır.
Neolitik çağdan beri ekmeğin daha lezzetli hale gelmesi için pizzaya benzer bir çok yiyecek yapılmıştır. Sardunya’da, Fransız ve İtalyan arkeologları 7000 yıl önce pişmiş bulmuşlardır. Profesör Philippe Marinval’a göre, yerel halk bu ekmeği mayalıyordu. Eski Yunanlıların, otlar, soğan ve sarımsak gibi soslarla tatlandırılmış plakous adında düz bir ekmeği vardı. M.Ö. 6. yüzyılda, Pers Kralı Darius I’ın ordularındaki askerler, peynir ile püresi pişmiş bir ekmeği yanlarında taşıyorlardı.
Pizzanın Ortaya Çıkışı
Günümüzdeki pizzanın ortaya çıkışındaki önemli olaylardan bir tanesi domatesin bulunması oldu. Domates, 16. yüzyılda Amerika’dan Avrupa’ya getirildiğinde birçok Avrupalı tarafından zehirli olduğuna inanılıyordu. 17. yüzyılda Napoli’de yaşayan fakir halk, mayalı yassı ekmeklerini yani pizzalarını domates, peynir, yağ ve hatta balıkla kaplanmaya başladı. Napoli’ye gelen ziyaretçiler, bu farklı tadı denemek için şehrin daha yoksul bölgelerine gidiyorlardı. 19. yüzyılda pizzanın süslenmesi için çeşitli malzemeler kullanıldı. Pizza magherita, İtalyan Kraliçesi eşi olan Savoy’un Margherita şerefine yaratıldı ve İtalyan bayrağının renklerini temsil etmek için domates, mozzarella peyniri ve fesleğen ile kaplandı. O zamandan sonra peynirli pizzalara Margherita Pizza ismi verildi.
1830 yılına kadar pizzalar sadece fırınlarda satılıyordu. Napoli’deki Antica Pizzeria Port’Alba, şehrin ilk pizzacısı olarak kabul edilmektedir. Yine Via C. Sersale’deki ünlü pizzacı “Da Michele” 1870’de kurulmuştur. Da Michele yalnızca iki gerçek pizzanın (marinara ve margherita) olduğunu iddia ederler ve sadece onları satmaktadırlar. Marinara pizza Margherita ya göre daha büyüktür. Domates, kekik, sarımsak ve sızma zeytinyağı ile yapılır. “Marinara” adı ise Napoli Körfezi’ndeki balıkçıların eşlerine verilen isim olan “la marinara” dan gelmektedir.
1984 yılında kurulan “Associazione Verace Pizza Napoletana” (Gerçek Napolitan Pizza Derneği), geleneksel bir Napoliten pizzanın standartları için uyulması gereken özel kuralları belirledi. Pizzanın odun ateşi ve kubbeli fırında pişirilmesi gerektiğini, tabanın elle yoğrulması pizzanın çapının 35 santimetreyi geçmemesi gerektiğini, hamur kalınlığının bir santimetreyi geçmemesi gerektiği gibi kuralları dünyanın dört bir yanındaki pizzacılara yaymaya başladı.
Pizza’nın Amerika’da ilk olarak ortaya çıkışı, 19. yüzyılın sonlarında İtalyan göçmenlerin Amerika’ya gelişiyle birlikte oldu. New York, Chicago, Philadelphia ve Saint Louis’deki büyük İtalyan nüfusu pizzanın yaygınlaşmasında etkili oldu.