Yandex internet’le ilgili hizmetler ve ürünler konusunda uzmanlaşmış çokuluslu bir Rus teknoloji şirketidir. Yandex, Rusya’da yaklaşık % 60 pazar payı ile ülkenin en büyük arama motorudur. Günümüzde ile tüm dünyada kullanılan ara motorları sıralamasında ilk dörtte yer alıyor. Şirketin misyonu, sorduğu sorulara doğrudan veya dolaylı olarak cevap verebilen bir arama motoru olabilmektir. Web sitesi Belarus, Kazakistan, Ukrayna ve Türkiye’de de faaliyet göstermektedir.
Yandex’in Rusya’da rakipleri Google, Mail.ru ve Rambler’dir. Yandex, kendi ülkelerinde Google’a rakip olan Naver (Güney Kore), Seznam.cz (Çek Cumhuriyeti) ve Baidu (Çin) ile birlikte ulusal arama motoru misyonunu sürdürmektedir.
Yandex’i Kim Kurdu, Kurucusu Kim
Yandex’in temeli, Arkady Volozh ve Arkady Borkovsky‘nin MS-DOS yazılım geliştiren Arkadia şirketini kurduğu 1990 yılına kadar uzanıyor. Arkadia şirketinin yazılımları Rus morfoloji desteğine sahip tam metin arama özelliğine sahiptir. Arkady Volozh 1989 yılında Comptek International şirketini kurdu. 1993 yılında Arkadia şirketin bir alt bölümü olarak faaliyete geçti. 1993-1996 yılları arasında intenet arama teknolojilerini geliştirmeye devam ettiler. İncil ve Rus klasik edebiyatı konuları üzerinde kullanıcıların arama yapabileceği bir yazılım ürettiler.
Yandex’in kurucuları Arkady Volozh, Arkady Borkovsky ve Ilya Segalovich, okul yıllarından beri arama motoru geliştirme konusuna odaklanmışlardı. Teknolojilerini tanımlamak için “Yet Another iNDEXer” kullanıyorlardı. Daha sonra onun kısaltması olarak “Yandex” kelimesini seçtiler. Arama motoru yandex.ru 23 Eylül 1997’de açıldı ve Moskova’daki Softool fuarında kamuoyuna tanıtıldı. Başlangıçta arama motoru Comptek şirketine bağlıydı. 2000 yılında Arkady Volozh Yandex’i Comptek’ten ayırarak yeni ve bağımsız bir şirket haline getirdi.
Yandex’in en önemli gelir kaynağı online reklamdan oluşmaktadır. 1998’de Yandex, arama motorunda bağlamsal reklam hizmetini başlattı. 2001’de Yandex.Direct reklam ağını kullanıma sundu. Yandex LLC, Kasım 2002’de kâra geçti. 2004’te Yandex reklam satışları, şirketin iki yıl önceki gelirinden 10 kat fazlaya yani 17 milyon dolara yükseldi.
Ukrayna
Eylül 2005’te Yandex, Ukrayna’da bir ofis açtı. 2007 yılında Yandex, Ukraynalı kullanıcılar için özelleştirilmiş Ukrayna dilinde www.yandex.ua arama mtorunu yayına aldı. Kiev’de bir geliştirme merkezi açarak 2009’da, www.yandex.ua’nun tüm hizmetlerini Ukrayna pazarına göre yerelleştirdi. Yandex, 2010 yılında Ukraynalı kullanıcılar için Yandex’in MatrixNet teknolojisine dayanan ve konuma dayalı sorgularda yerel sonuçları daha üste taşıyan “Poltava” arama motoru algoritmasını başlattı.
Mart 2007’de Yandex, sosyal medyaya el attı ve bir Rus sosyal ağ olan moikrug.ru satın aldı. Haziran 2008’de Yandex, Rus trafik izleme ajansı SMI Link’i Yandex.Maps hizmetleri ile birleştirdi.
Eylül 2008’de Yandex, otomatik olarak Rusça’dan İngilizce’ye klavye düzenini değiştiren Punto Switcher yazılım programının haklarını satın aldı. Yandex, 2008 yılında Yandex Labs’ı da kurdu. San Francisco Körfezi bölgesinde bulunan “arama ve reklam teknolojisinde yeniliği” teşvik edecek bir ARGE merkezi olarak kuruldu.
Amerika ve Türkiye Arama Motorları
19 Mayıs 2010’da Yandex, www.yandex.com‘u İngilizce dilinde arama motorunu yayınladı.
2011 baharında, NASDAQ’da 1.3 milyar dolarlık halka arz gerçekleştirdi. Google Inc.’in 2004’te halka açılmasından bu yana bir internet firması için ABD’deki en büyük halka arz olarak açıklandı. En büyük yatırımcıları arasında Baring Vostok Capital Partners ve Tiger Global Management bulunmaktaydı.
Eylül 2011’de Türkiye’de www.yandex.com.tr‘yi açarak arama motoru ve bir dizi ücretsiz hizmet başlattı. Şirket ayrıca İstanbul’da bir ofis açtı. 30 Mart 2015’den itibaren Mozilla Firefox’da Türkiye için varsayılan arama motoru Yandex olmuştur.
Yazılımları
Yandex Browser – Chromium açık kaynak projesine dayanan bir web tarayıcısıdır. Yandex tarayıcı, zararlı siteleri ziyaret ettiklerinde kullanıcıyı uyarır ve indirilen dosyaları Kaspersky anti-virüsüyle denetler. Tarayıcı ayrıca yavaş bağlantılarda web taramasını hızlandırmak için Opera Software’in Turbo teknolojisi kullanıyor.
Yandex Elements – Microsoft Internet Explorer, Mozilla Firefox, Opera ve Google Chrome web tarayıcıları için eklenti paketidir.