Charles babbage hayatı, icatları, fark makinesi, bilgisayarı nasıl icat etti?
Şimdiye kadar neredeyse her şey için kullandığınız güçlü masaüstü veya dizüstü bilgisayarlar için kime teşekkür etmeniz gerektiğini ve kimin icat ettiğini merak ettiniz mi? Bugünün bilgisayar şirketleri iyiki varlar ve iyi ki bu aletleri yapıyorlar diyebilirsiniz ama aslında Charles Babbage’a teşekkür etmelisiniz. Adı henüz size tanıdık gelmeyebilir, ancak okumaya devam ederseniz, bilgisayarınızı her kullandığınızda “Charles Babbage” ismi aklınıza gelecektir.
Charles Babbage, İngiltere’de 26 Aralık 1791’de doğdu. Tam anlamıyla bir polymat idi. Matematikçi, makine mühendisi, mucit ve filozof olarak birçok farklı bilimsel alana katkıda bulundu, ancak en ünlü çalışması programlanabilir bir hesaplama cihazı icat etmesidir. Charles Babbage “bilgisayarın babası” olarak kabul edilir ve ilk mekanik bilgisayarı yapan insandır. Tasarımı diğer, daha karmaşık makineler için bir örnek proje işlevi gördü.
1991 yılında, Babbage’ın orijinal çizimlere dayanan çalışan (Difference Engine) Fark Makinesi No. 2 inşaa edildi ve Londra’daki Bilim Müzesi’nde sergileniyor. Fark Makinesi 8000 parçadan oluşmakta, beş ton ağırlığında ve 11 metre uzunluğundadır. Makine, 19. yüzyıl boyunca kısıtlı koşullar altında inşa edildi. 2000 yılında, Bilim Müzesi ayrıca Babbage’nin fark motoru için tasarladığı yazıcıyı da tamamladı.
Hayatının İlk Yılları
Charles Babbage’ın doğum yeri ile ilgili bir anlaşmazlıklar olsa da Oxford Ulusal Biyografi Sözlüğü’nde de belirtildiği gibi, Babbage, İngiltere’nin Londra kentinde doğdu. Charles Babbage, Betsy Plumleigh Teape ve Benjamin Babbage’ın dört çocuğun biriydi. Babası bir bankerdi.
8 yaşına geldiğinde, yüksek ateşli bir hastalığa yakalandı. İyileşme sürecinden sonra Charles Babbage, Exeter yakınlarındaki Alphington’da bir okula başlaması için kırsal alana gönderildi. Daha sonra Güney Devon Totnes’deki Kral Edward VI Gramer Okulu’na katıldı, ancak sağlığının kötüye gitmesi nedeniyle eve geri döndü ve özel eğitmenler tarafından eğitildi.
Daha sonra, Enfield, Middlesex’deki küçük Holmwood akademisine katıldı. Akademinin bir kütüphanesi vardı ve orada Babbage’ın matematiğe olan sevgisi çiçeklendi. 16 ya da 17 yaşındayken Babbage eğitimi için Totnes’e geri döndü ve Oxford’dan bir öğretmen tuttu. Bu hoca, Cambridge’e kabul edilebilmesi için Antik Yunan ve Latin edebiyatı, felsefesi ve tarihi konularını içeren dersler konusunuda onu eğitti.
Cambridge Yılları
Babbage, Cambridge’de Trinity Kolej’de 1810 Ekim’de çalışmalarına başladı ve 1812’de Peterhouse Koleji’ne geçti ve burada en iyi matematikçi onurunu kazandı. İki yıl sonra 1814’te mezun oldu.
Cambridge’de iken Analitik topluluğunu oluşturmak için John Herschel ve George Peacock gibi önemli isimlerle çalıştı. Ayrıca, doğaüstü olayları araştıran Hayalet Kulübü ve tımarhanedeki insanlara yardım eden Extraktörler Kulübü gibi kulüplerin üyesiydi.
Cambridge’den sonra
Babbage, astronomi alanında ders verdiği Royal Institution’da öğretim görevlisi oldu. 1816’da Kraliyet Bilim Cemiyetinin (Royal Society) bir üyesi olarak seçildi.
1820’de Babbage, Astronomik Topluluğa yardım etti ve 1824’te “Matematiksel ve astronomik tabloların hesaplanması için bir makinenin icadı” için Altın Madalya kazandı.
1828’den 1839’a kadar Babbage, Cambridge Üniversitesi’nde Lucasian Matematik Profesörü olarak görev yaptı.
Babbage ve Fark Makinesi
Babbage’ın çağında denizcilik, bilim ve mühendislik alanlarında matematiksel tabloların kullanımı oldukça önemliydi. Hesaplamalar el ile yapılır ve daha sonra tablolar halinde derlenirdi. Hatalar bazen ya hesaplamada ya da tabloların derlenmesinde yapılıyordu.
Babbage, insanların yaptığı bu hataları tamamen ortadan kaldıracak, hesaplamaları gerçekleştirebilecek mekanik bir cihaz tasarlamaya karar verdi. Böyle bir makine sayesinde her zaman doğru sonuçlar elde edilecek, zamandan ve paradan tasarruf edilecekti.
Fark Makinesi No. 0
Babbage, 1819 yılında hesaplama makinesinin ilk küçük modelini kurmaya başladı ve 1822 yılında tamamlandı (Fark Makinesi 0). Yaptığı makine matematik tablolarını hesapladı ve yazdırdı. El gücü ile çalıştırılıyordu. Makine, çalışmasının dayandığı matematiksel teori nedeniyle “fark makinesi” (Difference Engine) olarak adlandırıldı.
Fark Makinesi No. 1
İngiliz hükümeti onun makinesine ilgi duyuyordu ve Babbage’a tam ölçekli bir makine kurması için 1.700 Sterlin para verdi (Fark Makinesi No. 1). Polinom fonksiyonları hesaplamak ve tablolamak için tasarlanmıştı. Ne yazık ki gerekli parçaları yapmak çok maliyetliydi. 1832’de çalışan küçük bir bölümü kuruldu. Projeye 17.000 Sterlin harcandı ancak, tam ölçekli fark motoru çalışmaları 1833’te durduruldu. Fark Makinesi No. 1 tamamen bitmiş olması halinde, 25.000’den fazla parçaya sahip olacak, 13 tondan daha ağır ve 2,4m yüksekliğe sahip olacaktı.
Fark Makinesi No. 2
1837’de, Babbage daha iddialı bir analitik mekine oluşturmaya karar verdi. Bu, önceki fark motorundan daha güçlü olacak ve tamamlandığında genel amaçlı hesaplama için ilk çalışan bilgisayar olacaktı.
Kumaşlarda karmaşık desenleri dokumada kullanılan Jakarlı dokuma tezgahından ilham alınan bir fikir olan delikli kartlar kullanılarak programlanabilir hale getirilecekti. Bir deneme bölümü yapıldı ama yine de hiçbir zaman tamamlanmadı. Ayrıca yeni makineden elde edilen sonuçları yazdırmak için bir yazıcı tasarladı.
Hükümet 1842’de projelerin finansmanını durdurmaya karar verdi. 1846 ve 1849 yılları arasında Babbage yeni geliştirilmiş bir fark motoru daha tasarladı.
Onun makineleri, icat edilen ilk mekanik bilgisayarlar olarak kabul edildi. Gerçekte inşa edilmemiş olmaları bir tasarım kusurundan değil, daha çok fon eksikliğinden kaynaklanıyordu. Tasarladığı makineler mekanik ve hantal olsa da, temel kavram modern bilgisayara benziyordu. Bu nedenle, fark makinesi bilgisayarların öncülerinden biri olarak değerlendirilmektedir.
Diğer Çalışmaları
- Babbage, 1832 yılında, sanayi üretimi konusunda (On the Ecorıomy of Machinery and Manufactures) “Makine ve İmalat Ekonomisi” üzerine bir kitap yayınladı. Kitapta, fabrikalarda işbölümünün kullanılmasının avantajlarını kaydeden “Babbage Prensibi” olarak bilinen şeyi anlattı.
- 1837’de “Yaratılışta tezahür ettiği gibi Tanrı’nın gücü, hikmeti ve iyiliği üzerine” adlı bir ilahiyat kitabı yazdı.
- 1838’de Babbage, lokomotiflerin ön tarafına takılan pilot olarak adlandırılan, demiryolu üzerindeki engelleri temizleyen metal çerçeveyi (aynı zamanda bir inek yakalayıcısı olarak da bilinir) icat etti.
- Babbage ayrıca göz muayenelerinde kullanılan oftalmoskopu icat etti.
Ölümü
1814’te, Babbage Georgiana Whitmore ile evlendi. Birlikte sekiz çocuğu oldu, ancak sadece üçü hayatta kaldı. Karısı 1827’de öldü.
Charles Babbage, 18 Ekim 1871 tarihinde 79 yaşında öldü. Londra’daki Kensal Yeşil Mezarlığı’na gömüldü. Ölüm nedeni “böbrek yetersizliği” idi.